اهداف تشکیل این بازار شامل تسهیل انتقال تکنولوژی، تسهیل قیمتگذاری منطقی اوراق بر پایه یک بازار رقابتی و بهبود شاخص ثبت اختراعات در عرصه بینالمللی است. همچنین در پی راهاندازی این بازار، سازوکار ثبت و راهاندازی اختراع ساماندهی میشود و اطلاعات قیمتی و کیفیتی کالا شفافتر ارائه میگردد. حقوق مالکیت فکری که در غالب کشورها قابلیت طرح و معامله در بازار هستند به شرح زیر است:
- طرحهای فناورانه ای که با هدف توسعه محصول یا دانش فنی مطرح میشوند. این طرحها باید بهصورت ماکت یا نمونه اولیه ارائه شوند تا پس از آزمایش و بررسی وارد بازار شوند.
- طرحهای نیمهصنعتی که علاوه بر ویژگیهای طرح فناورانه باید توجیه فنی و اقتصادی نیز داشته باشند. این امر با ارائه مدارک و مستندات و بررسی توسط کارشناسان صورت میگیرد.
هدف موسسه کارآفرین آوای مشاهیر:
اینها پرسش هایی هستند که سعی شده در این مقاله در موسسه کار آفرین آوای مشاهیر در راستای آموزش بورس در شیراز منتشر شده است . به طور مختصر پاسخ داده شوند. پس تا پایان با ما همراه باشید.
دارایی فکری فرابورس یا بورس ایده
منظور از دارایی فکری آن دسته از تولیدات افراد و سازمانها است که حاصل خلاقیت ذهنی آنها بوده و به شکل محصولی منحصربهفرد، با حمایت قانون، برای صاحب خود ارزش ایجاد میکند. این دارایی میتواند در قالب اختراع، برند تجاری، طرح صنعتی، اسرار تجاری و کپیرایت باشد. در ادامه به توضیح هرکدام از قالبهای دارایی فکری میپردازیم:
۱- حق ثبت اختراع
حق انحصاری است که در قبال اختراع ثبتشده به مخترع یا نماینده قانونی او اعطا میشود. اختراعی قابل ثبت است که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد. به عبارتی قبلاً در صنعت وجود نداشته باشد.
۲- علائم تجاری/برند تجاری
نشانه شاخصی است که معرف کالا یا خدمات معین ایجادشده توسط شخص یا شرکت خاصی است. طبق ماده ۳۱ قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری حق استفاده انحصاری از یک علامت به کسی اختصاص دارد که آن علامت را طبق مقررات، به ثبت رسانده باشد. این علامت باید قابلتمایز باشد. همچنین نباید فریبنده و در تعارض با سایر علائم تجاری موجود در بازار باشد. تفاوت اختراع با برند تجاری آن است که اختراع ممکن است پس از مدتی قدیمی شود و از ارزش آن کاسته شود ولی علامت تجاری این خاصیت را دارد که روزبهروز ارزشمندتر شود.
بهعنوان مثال: برند مکدونالد
۳- طرحهای صنعتی
طرح صنعتی جنبه تزیینی یا زیباییشناسی کالا را نشان میدهد. طرح میتواند شامل خصوصیات سهبعدی مثل شکل کالا یا خصوصیات دوبعدی مثل الگوها، خطوط و رنگ باشد. طرحهایی که صنعتی و تزئینی هستند ولی تغییری در ظاهر آنها ایجاد نشده مشمول حمایت قانون نیستند. طرح صنعتی زمانی ثبت میشود که اصیل یا جدید باشد.
۴- حق انحصاری یا کپیرایت
عبارت از حقوق اعطاشده به پدیدآورندگان آثار و کارهای ادبی و هنری باشد. به عبارتی صاحب آثار چاپشده ادبی و هنری، صنایعدستی، نمایشنامه و نرمافزارهای رایانهای دارایی حقوق منحصربهفردی است و کسی حق ندارد آن را بدون ذکر نام اثر جایی کپی و استفاده کند.
۵- سایر موارد بورس ایده
ارقام گیاهی، نوآوری، علائم جغرافیایی، مالکیت صنعتی، تحقیق بنیادی و کاربردی، اختراعات و غیره.
مراحل ورود به بورس ایده
شخصی که قصد دارد، حقوق مادی ناشی از ایده خود را در این بازار ارائه دهد باید به یکی از شرکتهای مشاور سرمایهگذاری یا تأمین سرمایه یا کارگزار عضو فرابورس مراجعه کند و مدارکی به شرح زیر ارائه کند:
- اوراقی که ثابت کند مخترع طرح کیست؟
- اوراق شناسایی مالک حقوق مادی ناشی از دارایی فکری (شخص ارائهدهنده ایده میتواند حقیقی یا حقوقی باشد)
- اوراق مربوط به ثبت دارایی فکری نزد مرجع ذیصلاح ثبتکننده
شرکت موردنظر (مشاور سرمایهگذاری/تأمین سرمایه/کارگزار عضو فرابورس) این مدارک را به همراه درخواست تقاضاکننده به فرابورس ارسال میکند. مرحله بعدی احراز هویت مخترع و اختراع وی از مرجع ثبت مربوطه است. همچنین باید تاییدات فنی طرح توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صورت گیرد. همچنین فرد باید طرح کسب وکار نمونه (Business Plan) تهیه و ارائه نمایند. پس از طی کردن این مراحل، کارگزار عضو فرابورس گزارشها و تاییدیه های لازم را تکمیل و درنهایت موافقت فرابورس با این تقاضا صادر میشود.
سرفصلهایی که برای طرح کسب و کار نمونه لازم است به شرح زیر است:
معرفی دارایی فکری و ابعاد حقوقی و قانونی آن
در این سرفصل، شخص حقیقی/حقوقی باید به تاریخچه شکلگیری دارایی فکری و معرفی صاحب آن بپردازد. همچنین میزان حمایت قانونی و مدتزمان لازم را اعلام کند. درنهایت به کاربردهای دارایی فکری موردنظر بپردازد.
معرفی ابعاد تکنولوژیکی بورس ایده
در این سرفصل، شخص حقیقی/حقوقی صنعت و جایگاه دارایی فکری خود را مشخص میکند. درج مشخصات دارایی فکری و ظرفیتهای تولیدی و فنی آن از دیگر ویژگیهای این بخش است.
معرفی شرایط بورس ایده
هر محصول تولیدی دارای رقبا و بازار هدف خاص خود است. تعیین مواد اولیه و تأمینکنندگان آن، معرفی بازارهای هدف، ازجمله مواردی است که در این سرفصل مطرح میشود.