نحوه محاسبه NAV شرکت های سرمایه گذاری
ارزش ﺧﺎﻟﺺ داراییﻫﺎ ﻳــﺎ NAV ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻋﺒﺎرت است از ﺧﺎﻟﺺ ارزش داراﻳﻰﻫاى ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ، ارزش ﻛﻞ داراﻳﻰﻫﺎى ﺷﺮﻛﺖ ﭘﺲ از ﻛﺴﺮ ﺑﺪﻫﻰﻫﺎ ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﻣﻨﻈـﻮر ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ دﻗﻴـﻖ ﺧﺎﻟﺺ ارزش داراﻳﻰﻫـﺎ در ﺷﺮﻛﺖﻫﺎى سرمایه گذاری ﻻزم اﺳﺖ ﻛﻪ ارزش روز ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬارىﻫﺎى اﻧﺠﺎم شده ﺗﻮﺳـﻂ اﻳـﻦ شرﻛﺖﻫﺎ ﻛﺸﻒ ﺷﻮد. ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﺮﻣﻮل ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ NAV (ﺧـﺎﻟﺺ ارزش داراﻳﻰﻫﺎى ﻳـﻚ ﺷﺮﻛﺖ) ﺑﻪ ﺻﻮرت زﻳﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻰآﻳﺪ:ﺧﺎﻟﺺ ارزش داراﻳﻰﻫﺎ = (NAV) ﻣﺎزاد ارزش ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬارىﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻬﺎى ﺗﻤﺎم ﺷﺪه + ﺣﻘﻮق ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم/ ﺗﻌﺪاد ﺳﻬﺎم ﺷﺮﻛﺖ
هدف موسسه کارآفرین آوای مشاهیر:
اینها پرسش هایی هستند که سعی شده در این مقاله در موسسه کار آفرین آوای مشاهیر در راستای آموزش بورس در شیراز منتشر شده است . به طور مختصر پاسخ داده شوند. پس تا پایان با ما همراه باشید.
در محاسبه NAV، رﻳــﺰ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاری‌های ﺑﻮرسی و ﺧﺎرج از بورس شرکت های ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬارى از آﺧﺮﻳﻦ ﺻﻮرت وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪه ﺷﺮﻛت‌ها در ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻧﺎﺷﺮان ﺑﻮرﺳﻰ اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮدﻳـﺪه است، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑــﺮاى استخراج ﺣﻘــﻮق ﺻـﺎﺣﺒﺎن ﺳﻬﺎم از آﺧﺮﻳﻦ ﺻﻮرت‌های ﻣـﺎﻟﻰ ﻣﻴﺎن دوره‌اى ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه ﺷﺮﻛت‌ها استفاده می‌شود. ﮔـﺎﻫﻰ ﻣﻤﻜﻦ اﺳـﺖ ﺗـﺎرﻳﺦ آﺧﺮﻳﻦ ﺗﺮازﻧﺎﻣﻪ ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪه ﺑـﺎ آﺧـﺮﻳﻦ وﺿـﻌﻴﺖ ﭘﺮﺗﻔـﻮى ﻳﻜﺴـﺎن ﻧﺒﺎﺷــﺪ، در اﻳــﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻮدﻫﺎى ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪه ﻣﺎ ﺑـﻴﻦ اﻳﻦ دو ﺗﺎرﻳﺦ از ﺳﻮى ﺷﺮﻛت‌ها ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪن ﻗﻴﻤﺖ ﺳﻬﺎﻣﺸﺎن ﮔﺮدﻳﺪه اﺳـﺖ در ﺣﺎلی که ﺑـﻪ ﺳﺮﻓﺼﻞ ﺳـﻮد اﻧﺒاشته در ﺗﺮازﻧﺎﻣﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻧﮕﺮدﻳﺪه اﺳﺖ، ﻟــﺬا در ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ذﻳـﻞ ﺳﻮدﻫﺎى ﺗﻘﺴﻴﻤﻰ ﻣﺤﻘﻖ ﺷﺪه ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ.
ﻧﺤﻮه ﻛﺎرﺑﺮد NAV در ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار
ﺟﻬﺖ ارزﻳـﺎﺑﻰ واﻗﻌــﻰ ﺑــﻮدن ارزش گذاری ﺳــﻬﺎم ﺷــﺮﻛت‌های ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔـﺬارى، از ﻧﺴـﺒﺖ ﻗﻴﻤـﺖ ﺑـﻪ ﺧـﺎﻟﺺ ارزش داراﻳـﻰﻫـﺎ P/NAV اﺳﺘﻔﺎده ﻣـﻰﺷـﻮد. اﻳـﻦ ﺷـﺎﺧﺺ از دﻳـﺪﮔﺎه ﻋﻠﻤـﻰ از اﻋﺘﺒﺎر ﺑﺎﻻﺗﺮى در ﻣﻘﺎﻳﺴـﻪ ﺑـﺎ ﻧﺴـﺒﺖ P/E ﺑﺮﺧـﻮردار اﺳـﺖ. زﻳـﺮا ﭼﻨـﻴﻦ ﻣــﻰﺗـﻮان اﺳـﺘﺪﻻل ﻛــﺮد ﻛــﻪ NAV ﺗــﺎﺑﻌﻰ اﺳــﺖ از ﻣﺘﻐﻴــﺮ ﭘﺮﺗﻔــﻮى ﻛــﻪ دﺳــﺘﻴﺎﺑﻰ ﺑــﻪ آن ﺑﺮاﺳــﺎس ارزﺷــﮕﺬارى ﺑر ﺳﻬﺎم ﺷﺮﻛت‌ها و ﺻﻨﺎﻳﻊ داراى ﻣﺰﻳت‌های ﻧﺴﺒﻰ ﻛــﻪ ﺑــﺎ رﻳﺴﻚ ﻛﻤﺘﺮى ﻫﻤـﺮاه ﻫﺴـﺘﻨﺪ، ﺻـﻮرت ﻣـﻰﭘـﺬﻳﺮد. در ﻫﻤـﻴﻦ راﺳﺘﺎ در ﺻـﻮرﺗﻰ ﻛـﻪ ﻧﺴـﺒﺖ P/NAV ﻳـﻚ واﺣـﺪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻣـﻰﺗﻮان اﺳﺘﻨﺘﺎج ﻛﺮد ﻛـﻪ ﻗﻴﻤـﺖ ﺟـﺎرى ﺳـﻬﻢ ﻣﻨﻄﺒـﻖ ﺑـﺎ ﺧـﺎﻟﺺ ارزش داراﻳﻰﻫﺎى ﺷـﺮﻛﺖ دارﻧـﺪه در ﺣـﺎل داد و ﺳـﺘﺪ اﺳـﺖ. ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ اﻳــﻦ ﻧﺴــﺒﺖ در ﺑــﻴﻦ ﺷــﺮﻛت‌های ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔــﺬارى ﺑــﺎزار ﺑــﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﻛﺸﻮر ٧,٠ واﺣﺪ اﺳﺖ.
ﻧﻜﺎت داراى اﻫﻤﻴﺖ
در ﺻــﻮرﺗﻰ ﻛــﻪ ﺷــﺮﻛﺖ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔــﺬارى داراى ﺳــﻮد ﺗﻜــﺮار ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷـﺪ و اﻛﺜـﺮ اﻳـﻦ ﺳـﻮد از ﻣﺤـﻞ ﺳـﻮد ﺣﺎﺻـﻞ از ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬارى ﺑﺎﺷـﺪ اﻳـﻦ ﺷـﺮﻛﺖﻫـﺎ ﺑـﺎ داﺷـﺘﻦ ﺣـﺪاﻗﻞ ﻧﺴـﺒﺖ P/E ﻣﻌـﺎدل ﻧـﺮخ ﺳـﻮد ﺑـﺎﻧﻜﻰ ﻳﻌﻨـﻰ ﻣﺤـﺪوده P/E ﺑـﻴﻦ ۵,۴ ﺗـﺎ ۵ ﻣــﻰﺗﻮاﻧﻨــﺪ در ﻣﺤــﺪوده NAV ﺧــﻮد و ﺣﺘــﻰ ﺑــﺎﻻﺗﺮ ﻧﻴــﺰ ﻣﻌﺎﻣﻠـﻪ ﺷــﻮﻧﺪ. ﻧﻤﻮﻧــﻪ اﻳــﻦ ﺳــﻬﺎم را می‌توانیم در ﺟــﺪول زﻳــﺮ در ﻧﻤﺎدﻫـﺎى وﻏـﺪﻳﺮ، ﭘﺎرﺳـﺎن، و اﻣﻴـﺪ و وﺗﻮﺳـﻢ را ﺷـﺎﻫﺪ ﺑﺎﺷـﻴﻢ. ﻟﺬا داﺷـــﺘﻦ P/NAV ﻣﺤـــﺪوده ١ و ﺑـــﺎﻻﺗﺮ ﺑـــﻪ ﻣﻌﻨـــﻰ ﻋـــﺪم ارزﻧﺪﮔﻰ اﻳﻦ ﺳﻬﺎم ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﺪ.
- ﺑﺴﻴﺎرى از ﺷﺮﻛﺖﻫﺎى ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔــﺬارى ﺑﺨﺸﻰ از ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﺧــﻮد را در ﻗﺴــﻤﺖ اﻣــﻼک و ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎن ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔــﺬارى ﻧﻤــﻮده‌اﻧــﺪ ﻛــﻪ ﺑــﺮآورد ارزش روز ﻫــﺮ ﻛــﺪام از اﻳــﻦ اﻣــﻼک و ﻟﺤــﺎظ ﻧﻤـــﻮدن آن در ﻣﺤﺎﺳـــﺒﻪ NAV ﻗﻄﻌـــﺎ ﺑـــﺮآورد ﺟﺪﻳـــﺪى از NAV را ﺑــﺮاى ﺷــﺮﻛﺖ ﺑــﻪ ﻫﻤــﺮاه ﺧﻮاﻫــﺪ داﺷــﺖ ﻛــﻪ در ﺳـﻄﺤﻰ ﺑــﺎﻻﺗﺮ از NAV ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه ﺟﺪول ﺑــﺎﻻ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑــﻮد .اﻳــﻦ ﻧﻜﺘﻪ داراى اﻫﻤﻴﺖ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮى ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاران ﻟﺤﺎظ ﺷــﻮد . ﺷﺮﻛﺖﻫﺎى ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬارى ﺳﭙﻪ، ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬارى ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻴﻤـﻪ، ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬارى ﻛﺎرﻛﻨـﺎن ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎى ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﻓﺮوش ﻫﺮ ﻛﺪام از داراﻳﻰﻫﺎ ﺧــﻮد ﺳﻮد ﻗﺎﺑــﻞ ﺗﻮﺟــﻪاى را میﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻛﻨﻨﺪ.
- ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮﺧـﻰ ﺷﺮﻛﺖﻫـﺎى ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔـﺬارى در ﻧﺴـﺒﺖ P/NAV ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺎزل و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻌﺎﻣﻠـﻪ ﺷﻮﻧﺪ اﻣـﺎ اﻳـﻦ ﻧﻜﺘـﻪ ﺑـﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ نمی‌تواند ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ارزﻧﺪه ﺑـﻮدن ﺳـﻬﺎم ﺑﺎﺷﺪ ﭼـﺮا ﻛـﻪ اﮔـﺮ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻤﺘـﺮاز ﺑـﺎ NAV ﻗـﺎدر ﺑـﻪ ﺳﻮد ﺳﺎزى و ﺳﻮد آورى نباشد داشتن تنها NAV بالا نمی‌تواند مبنای تصمیم گیری برای سرمایه گذار باشد، چرا که علت بالا بودن NAV سهام می‌تواند رشد حباب گونه زیرمجموعه‌های شرکت باشد که هرگونه تزلزل در سهام زیرمجموعه و عدم سودآوری در آن‌ها می‌تواند در کمترین زمان ممکن باعث افت NAV شرکت سرمایه گذاری شود. در جدول زیر ازجمله شرکت‌هایی با P/NAV محدوده ۶۵% و پایینتر که دارای توان سودسازی سالم و مناسبی هستند می‌توان به صندوق واتی اشاره نمود:
