تفاوت معامله گر موفق و ناموفق در مواجه شدن با ضرر از نظر
ما در این مقاله نمیخواهیم بگوییم که باید حد ضرر خود را رعایت کنید. بلکه میخواهیم به این مطلب بپردازیم که چرا از نظر روانشناسی بازار بورس، با وجود اینکه سهمی را خرید کردهایم و به هر دلیلی سهم در زیان رفته و ما میبینیم زیانی را که به سرمایه ما وارد شده است، باز هم عکس العمل خاصی انجام نمیدهیم؟
هدف موسسه کارآفرین آوای مشاهیر:
اینها پرسش هایی هستند که سعی شده در این مقاله در موسسه کار آفرین آوای مشاهیر در راستای آموزش بورس در شیراز منتشر شده است . به طور مختصر پاسخ داده شوند. پس تا پایان با ما همراه باشید.
افراد حرفه ای و کهنه کار هم نمیتوانند صد در صد ادعا کنند که تمام انتخابهای آنها درست بوده است. بلکه در طول فعالیت خود در این بازار سهامی را خرید کردهاند که سهم آنها با زیان مواجه شده است. در اینجا فردی موفق است که کاملا در هنگام ضرر حد ضرر سهم خود را رعایت کرده و در هنگام سیو سود بیشترین سود را گرفته است.
دلایل عدم فروش سهم در زیان و عدم رعایت حد ضرر توسط معامله گر چیست؟
به عنوان مثال شما یک میلیون تومان سهام شرکت ایکس را میخرید و برای خود حد ضرر ده درصد را قرار میدهید؛ سهام شروع به رشد میکند و سرمایه شما یک میلیون و پنجاه هزار تومان میشود. سپس شروع به ریزش میکند و سرمایه شما نهصد و پنجاه هزار تومان میشود. مجددا ریزش بیشتر و پنجاه هزار تومان دیگر هم کسر میشود و بعد دوباره رشد کرده و سرمایه شما نهصد و بیست هزار تومان میشود. سپس ریزش به عدد هشتصد و هفتاد هزار تومان و بعد هم در نهایت قیمت سهم به هشتصد و پنجاه هزارتومان میرسد.
واکنش شما در این هنگام چگونه است؟ چرا زمانی که قیمت نهصد هزار تومان شد نفروختیم و زمانی که باز هم پایین تر رفت کماکان تماشاچی بودیم؟
حال سراغ بیان دلایل میرویم:
۱- امید واهی به بازگشت قیمت سهام از محدوده حد ضرر:
همانطور که در مثال بالا مشاهده کردید با کوچکترین افزایش قیمت، سرمایه گذار فکر میکند که دیگر روند ریزشی سهم تمام شده و سهم مجددا آماده صعود است. مغز انسان از دید روانشناسی بازار بورس در این لحظه فریب میخورد و در لحظهای که سهم کوچکترین صعودی را از خود نشان میدهد دیگر فکر فروش را نمیکند و مجددا باز سهم ریزش میکند. این پروسه صعود و نزول ادامه مییابد و سهامدار کاملا در یک روند نزولی با اصلاحات مقطعی کوچک قرار گرفته و لذا مدام در حال افزایش ضرر خود است. در حالیکه این کار نه تنها سرمایه را نجات نمیدهد، بلکه باعث از بین رفتن انگیزه فرد میشود.
۲- رسانهها و کانالهای تلگرامی و سایتهای خبری و تاثیر آن بر :
گاها پیش میآید که فردی حد ضرر مثلا ده درصدی برای سهام خود در نظر میگیرد و حد ضرر فعال میگردد، ولی چون فرد بهدنبال تایید تحلیل خود، خواه تحلیل بنیادی یا تحلیل تکنیکال است و در لحظه ای که حد ضرر فعال شده است اقدام به فروش سهام خود نمیکند. در این شرایط کانالهای تلگرامی و رسانههای مختلف را مرور میکند تا ببیند دیگران هم شبیه خودش فکر میکنند یا مخالف هستند. از نظر علم این بزرگترین اشتباه سهامداران است، چون کافی است در این رسانهها نوید از رشد و صعود اینسهم داده شود و معامله گر به راحتی اسیر هیجانات و جوی که ایجاد کردهاند میشود و از فروش سهم در همان عدد تعیین شده صرف نظر میکند. غافل از اینکه این رسانهها و کانالهای مجازی به صورت هدفمند اقدام به شایعه سازی کرده تا دیگران نیز از فروش سهم خود صرف نظر کرده و حتی ترغیب به خرید بیشتر کند.
۳- توهم در ارزش گذاری قیمت سهام:
فرض کنید سهمی از قیمت صد تومان شروع به رشد میکند و به قیمت هزار تومان میرسد. فرد در قیمت نهصد و پنجاه تومان اقدام به خرید سهم کرده و سهم پس از لمس قیمت هزار تومان ریزش خود را آغاز کرده و به قیمت ششصد و پنجاه تومان میرسد. فرد معامله گر عددی تقریبا به میزان سی درصد در زیان است. در اینجا توهم ارزش گذاری مانع از فروش سهم میشود و اعتقاد دارد که چون قیمت هزار تومان را لمس کرده است، پس سهم را نگه میدارد و این سهم بالاتر هم میرود. حال ممکن است چندین ماه بگذرد و قیمت سهم در محدوده ششصد و پنجاه تا هفتصد تومان در جا بزند و حتی شاید به قیمت هزار تومان هم نرسد.
۳- روانشناسی بورس و توهم در ارزش گذاری قیمت سهام:
فرض کنید سهمی از قیمت صد تومان شروع به رشد میکند و به قیمت هزار تومان میرسد. فرد در قیمت نهصد و پنجاه تومان اقدام به خرید سهم کرده و سهم پس از لمس قیمت هزار تومان ریزش خود را آغاز کرده و به قیمت ششصد و پنجاه تومان میرسد. فرد معامله گر عددی تقریبا به میزان سی درصد در زیان است . در اینجا توهم ارزش گذاری مانع از فروش سهم میشود و اعتقاد دارد که چون قیمت هزار تومان را لمس کرده است، پس سهم را نگه میدارد و این سهم بالاتر هم میرود. حال ممکن است چندین ماه بگذرد و قیمت سهم در محدوده ششصد و پنجاه تا هفتصد تومان در جا بزند و حتی شاید به قیمت هزار تومان هم نرسد