شرط موفقیت در بازار مالی
یکی از عوامل اثرگذار در رشد اقتصادی مداوم کشورها، توسعه بخش مالی و بازارهای مالی آنها است. در واقع بازار و سیستمهای مالی توسعه یافتهتر نه تنها فعالیت سرمایهگذاری در بازارهای مالی را به موفقیت نزدیک می کنند، بلکه موجب میشوند اقتصاد یک کشور توانایی تجربه نرخهای رشد بالاتر را نیز بدست آورد. بازار مالی (Financial market) به عنوان زیرمجموعهای از نظام اقتصادی، مکانیزمی است که در آن امکان مبادله داراییهای مالی در چارچوب قوانین و مقررات مشخص میان پسانداز کنندگان و سرمایهگذاران و جویندگان سرمایه با هزینه ای پایین محقق میشود. در این بازار داراییهای مالی مبادله میشوند. تفاوت در بازار داراییهای واقعی و بازار مالی در مصرفی یا سرمایهای بودن کالاهای مورد مبادله در این بازارهاست. درواقع داراییهای واقعی همچون املاک و خودرو و اسباب منزل، کالاهای مصرفی هستند که جنبه پس انداز و سرمایهگذاری ندارند. خرید این قبیل کالاها به امید گرانتر شدن در آینده، به معنای بلااستفاده نگه داشتن منابع سرمایهگذار بدون ایجاد ارزش افزوده است؛ مگر آنکه کالای خریداری شده اجاره داده شده و از آن درآمدی حاصل شود. با این حساب پیش از ورود و کسب موفقیت در بازار مالی باید شناخت لازم از ماهیت و ساز و کارهای اعمال شده بر این بازارها را بدست آورد. گرچه بازارهای مالی را بسته به معیارهای متفاوت همچون نوع داراییها، مرحله عرضه اوراق بهادار و سررسید تعهدات مالی میتوان دسته بندی کرد؛ اما به طورکلی بخش مالی اقتصاد متشکل از سه بخش پول، بیمه و بازار سرمایه است. البته امرزوه بازار بیمه و تامین اطمینان به لحاظ حجم و اهمیت آن از بازار سرمایه جدا شده و به طور جداگانه مورد مطالعه قرار میگیرد.
هدف موسسه کارآفرین آوای مشاهیر:
اینها پرسش هایی هستند که سعی شده دراین مقاله در موسسه کارآفرین آوای مشاهیر در راستای آموزش بورس در شیراز بطور مختصر پاسخ داده شوند.
نکنه دوم:
یکی از بخشهای بازار مالی، بازار پول است. در این بازار، داراییهای مالی شبیه به پول با توان نقد شوندگی بالا و با سررسید کمتر از یک سال معامله میشوند. ویژگی اصلی این بازار استفاده از ابزارهای مالی کوتاه مدت با ریسک پایین عدم پرداخت، نقدشوندگی و ارزش اسمی بالا است. بنابراین ابزارهای مورد استفاده در این بازار نیاز به نقدینگی و تامین سرمایه در گردش را در کوتاه مدت برای فعالان آن تسهیل میکند. از جمله ابزارهای بازار پول میتوان به سپردهها، وام با وثیقه، حواله و بروات اشاره کرد.
بازار سرمایه (Capital market)
بازار سرمایه به بازار دادوستد ابزارهای مالی با سررسید بیشتر از یک سال و داراییهای بدون سررسید اطلاق میشود. بازار سرمایه در واقع تسهیل کننده فرآیند خرید و فروش ابزارهای مالی (اسناد خزانه، اوراق تجاری و گواهی سپرده) و پلی ارتباطی میان عرضهکنندگان سرمایههای خرد و کلان و متقاضیان سرمایه است. شاخصترین ابزار مالی این بازار اوراق قرضه و مالکیت است که اکثرا با نام سهام شناخته میشود. این بخش از بازار مالی نقش مهمتری در گردآوری منابع پساندازی و تأمین نیازهای سرمایه گذاری واحدهای تولیدی دارد. بازار سرمایه نسبت به بازار پول بسیار گستردهتر است و از تنوع ابزاری بیشتری برخوردار است. این بازار بر اساس اینکه اوراق بهادار مورد معامله در آن برای اولین بار منتشر شوند یا اوراق اولیه منتشر شده، دوباره مورد معامله قرار بگیرند به دو دسته بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم میشود.
بازار سرمایه :
در واقع در بازار ثانویه، اوراق بهادار منتشر شده در بازار اولیه قابلیت دادوستد پیدا میکنند. این بازار شرایطی فراهم میکند که فعالان این بازارمالی در صورت لزوم به آسانی بتوانند تصمیمات سرمایهگذاری خود را تغییر دهند؛ ضمن آنکه جابجا شدن مالکیت ابزارهای مالی قابلیت دادوستد در این بازار و قدرت نقدشوندگی زیادی را ایجاد میکند که به عملکرد بهتر و موفقیت فعالان این بازار مالی کمک میکند. در این حالت، از نقد شدن پیش از سررسید بدهی واحدهای متقاضی سرمایه یا ناشران اوراق بهادار جلوگیری میشود و در نتیجه ضربههای کمبود نقدینگی تأثیر محدودتری بر واحدهای سرمایهگذار خواهند داشت.
نکته سوم:
این بازار به تقلیل و توزیع مخاطرات دو بازار پول و سرمایه اختصاص دارد. بازار تامین اطمینان، زمینه انتقال و توزیع ریسک فعالیتهای اقتصادی و سرمایهگذاری را فراهم میسازد و توان ریسک پذیری سرمایهگذار و ضریب موفقیت در سایر بازارهای مالی، یعنی بازار پول و سرمایه را افزایش میدهد. بازار تامین اطمینان، ریسک افرادی را که در فعالیت های اقتصادی بزرگ و پرریسک، چه در بخش واقعی اقتصادی و چه در بازارهای پول یا سرمایه اشتغال دارند را میان پس اندازکنندگانی توزیع میکند که حاضرند ریسک بازده غیرمطمئن را بپذیرند. با این توصیف میتوان گفت با ایجاد تنوع در سبد دارایی ها به خصوص ابزارهای مالی؛ ریسک معاملات و سرمایهگذاریها کاهش داده میشوند.
بنابراین توسعه بازارهای مالی که یکی از مهمترین ارکان جوامع مدرن هستند، میتوانند به ثبات اقتصادی و سیاسی کشورها کمک کنند زیرا زمینه و پیش نیاز لازم برای اعتماد مردم به این بازارها را در پی خواهند داشت و با تجهیز منابع پس اندازی، آنها را به سوی فعالیتهای مولد اقتصادی هدایت میکند. علاوه بر این بازارهای مالی کارآمد موجب تشویق ورود و تجهیز سرمایه خارجی، بهینهسازی سازوکار تخصیص منابع، حفظ ثبات بلندمدت نظام مالی و مورد اتکا و اعتماد واقع شدن اجزای تشکیلدهنده نظام مالی میشوند. فرآیند گسترش و توسعه بازارهای مالی در کشورهای مختلف به سطوح اقتصادی و توسعه بنیانهای مالی، ساختار نهادها، سیستم حقوقی، مدیریت و… در آن کشورها بستگی دارد و موجب تخصیص بهینه پساندازها، افزایش تنوع ریسک سرمایهگذاری، رشد سریعتر و کاهش تناوب و طول دورانهای اقتصادی میشود.