سود عملیاتی وغیر عملیاتی شرکت ها :
سود و زیان یکی از مهم‌ترین مفاهیمی است. که سهامداران در فعالیت‌های اقتصادی بورس خود باید به آن توجه کنند. از همین روی آشنایی با مفاهیم متنوع سود و انواع آن بسیار حائز اهمیت است. اینکه وسود عملیاتی وسود غیرعملیاتی چه مفهومی دارند. از جمله مواردی هستند .که سهامداران برای تصمیم‌گیری درست در حوزه سرمایه گذاری باید درباره آن به‌طور دقیق بدانند.
هدف موسسه کار آفرین آوای مشاهیر:
اینها پرسش هایی هستند که سعی شده در این مقاله در موسسه کار آفرین آوای مشاهیر در راستای آموزش بورس در شیراز بطور مختصر پاسخ داده شوند. پس تا پایان با ما همراه باشید.
سود عملیاتی:
سود عملیاتی قابلیت سوددهی عملیاتی یک واحد تجاری را مشخص می‌کند.سود عملیاتی نشان‌دهنده باقیمانده سود بعد از محاسبه تمام هزینه‌های عملیاتی مربوط به واحد تجاری است. علاوه بر بهای تمام‌شده کالای فروش رفته .هزینه‌های اداری، عمومی و هزینه‌هایی نظیر اجاره و بیمه، حمل‌ونقل و کرایه در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته می‌شوند.
چگونگی مشخص کردن واحد تجاری :
در حقیقت تمام هزینه‌هایی که برای حفظ فعالیت واحد تجاری ضروری هستند . باید در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته شوند.با این‌حال سود عملیاتی نیز همانند سود ناخالص دربردارنده بهره‌های پرداختی بابت بدهی‌ها، درآمد ناشی از سرمایه‌گذاری‌ها و مالیات نمی‌شود. سود عملیاتی قابلیت سوددهی عملیاتی یک واحد تجاری را مشخص می‌کند.
سود عملیاتی :
اختلاف بین درآمدهای عملیاتی و هزینه‌های عملیاتی را سود عملیاتی می‌گویند. چنانچه شرکتی از محل فعالیت‌های غیر مرتبط با موضوع خود سودی کسب کند، در علم اقتصاد آن سود را سود غیرعملیاتی می‌نامند.
درآمد غیر عملیاتی :
درآمد کسب‌شده از محل فروش اتومبیل برای یک شرکت خودروسازی یک درآمد عملیاتی به‌حساب می‌آید. اما درآمد حاصل از فروش زمین یا ساختمان متعلق به شرکت خودروسازی، برای این شرکت یک درآمد عملیاتی نیست و آن را درآمد غیرعملیاتی می‌نامند.
سود غیرعملیاتی:
سود غیرعملیاتی ناشی از فعالیت‌های غیرمرتبط با موضوع اصلی شرکت است. معمولاً سود غیرعملیاتی مربوط به سود حاصل از فروش دارایی‌های غیرمنقول، سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها و سهام، بورس ، سود حاصل از اوراق مشارکت و… می‌باشد .که ممکن است بخشی از آن غیرمستمر باشد.
محاسبه سود غیر عملیاتی :
در محاسبه سود غیرعملیاتی و غیرمستمر ناشی از فروش دارایی‌های غیرمنقول کافی است. درآمد ناشی از فروش دارایی مذکور را از بهای تمام شده تاریخی آن کسر کرده .تا سود غیرعملیاتی آن بدست آید.
مثال :
به‌عنوان‌مثال اگر در سال‌های گذشته زمینی به بهای تمام شده. چهار میلیارد تومان خریداری و در دفاتر شرکت بهای تمام شده تاریخی آن به همین عدد نیز ثبت‌شده باشد . چندی بعد زمین مذکور توسط شرکت به مبلغ ۱۰ میلیارد تومان به‌فروش برسد .اختلاف ۶ میلیارد تومانی همان سود غیرعملیاتی ناشی از فروش زمین است که در صورت های مالی سود و زیان در سرفصل درآمدهای غیرعملیاتی و متفرقه ثبت می‌شود.
سهام شرکت ها :
سهم (Share) قطعه‌ای از سرمایه یک شرکت است. هر سهم، نشان‌دهنده یا نماینده کوچک‌ترین واحد مالکیتی، در یک شرکت یا کارخانه است. دارنده هر سهم یا سهام‌دار . به همان نسبتی که سهام در اختیار دارد .در مالکیت آن شرکت یا بنگاه تولیدی شریک است.
مثال :
برای مثال اگر شرکتی به تعداد دو میلیون سهم منتشر کرده و شخصی مالک دو هزار سهم در این شرکت باشد، او یک‌هزارم از مالکیت این شرکت را در اختیار دارد.
آیا سهام شرکت ها کاهش می یابد؟
بنابراین همان‌طور که اشاره شد، سهام سندی است که مالکیت جزئی در یک شرکت را نشان می‌دهد. شرکت‌ها، سهام عادی را مانند اوراق بهادار بدهی برای تهیه وجوه منتشر می‌کنند. با این وجود خریدار سهام بیش از آنکه یک بستانکار باشد. مالک بخشی از شرکت است. افراد و مؤسسات مالی، خریداران عمده سهام هستند. مالکین سهام می‌توانند از رشد ارزش شرکت سود ببرند. و بنابراین ممکن است بیش از بستانکاران منتفع شوند. با این‌حال آن‌ها در معرض زیان‌های جدی نیز قرار دارند. چون حتی ارزش سهام معتبرترین شرکت‌ها نیز در برخی دوره‌ها به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد..
عمل بازار ثانویه :
سهام توسط شرکت‌هایی دربورس منتشر می‌شود. که نیاز به وجوه بلندمدت دارند. بازار اولیه ، شرکت‌ها را قادر می‌سازد .تا برای سرمایه‌گذاران سهام جدید منتشر کنند. و بازار ثانویه اجازه می‌دهد تا سرمایه‌گذاران سهام خود را به فروش رسانند. بنابراین بازار اولیه منابع مالی جدیدی برای شرکت‌ها ایجاد می‌کند. درحالی‌که بازار ثانویه برای سرمایه‌گذاران در سهام سرمایه‌گذاری نقدشوندگی فراهم می‌کند.
شرکت ناشر سهام :
شرکت ناشر سهام هیچ‌گاه ملزم به بازخرید سهام خود در آینده نیست. اما سهامداران می‌توانند آن را به سرمایه‌گذاران دیگر در بازار ثانویه بفروشند. بعضی شرکت‌ها بخشی از درآمدهای خود را به شکل سود سهام بین سهامداران توزیع می‌کنند . برخی از شرکت‌ها همه درآمدهای خود را سرمایه‌گذاری مجدد می‌کنند .تا بتوانند پیشرفت بیشتری داشته باشند.